Kazan’da Yıldızların Dansı: Stratejik Eleştiriler ve Alternatif Gerçeklikler

Rusya Federasyonu’na bağlı Tataristan’ın başkenti Kazan’da gerçekleşen BRICS zirvesinin büyük finalinin heyecanla beklenen toplantısı sona erdi. Haliyle, liderlerin gülümseyerek verdikleri aile fotoğrafı pozları, olayın ciddiyetini belki de biraz zayıflattı. O kadar çok devlet başkanı, o kadar çok poz, sonunda günün konuşmasına gelene kadar insanların aklında başka şeyler kalmış olabilir!

Rusya’nın 1 numaralı temsilcisi Vladimir Putin, toplantılar öncesi yaptığı konuşmada, “Yasa dışı yaptırımlar ve para birimlerinde manipülasyonlar var” diyerek, sanki uluslararası arenada oyun kurucu konumda olduğunu hatırlatmaya çalıştı. Ancak buluşmanın hemen öncesinde, başka bir sahnede ülkesinin yaşadığı sıkıntılar da göz önünde bulundurulursa, bu çıkarımlar biraz ironik kaçıyor.

Putin, Ukrayna savaşına yönelik yorumlarıyla, “Ukrayna, Rusya’ya stratejik tehdit” diyerek, kendi ülkesinin sıkıştığı durumu biraz daha dramatize etti. Elbette, kendisi için “hayali hedefler” üretmek kolay; sonuçta, gerçekler delik deşik durumda ama görünen o ki, bunlar konuşulurken kimse bunları sorgulamak istemiyor.

İran ve İsrail arasındaki çatışmalara da değinen Putin, “Ortadoğu’da şiddetin durdurulması gerekli” ifadesiyle, adeta dertlerine derman arar gibi konuştu. Naif bir bakış açısıyla bile, onun şiddetin durdurulması çağrısındaki samimiyetsizlik hemen dikkat çekiyor; sonuçta bölgedeki gerilimlerde aktif bir oyuncu olduğu herkesçe malum.

BRICS olarak adlandırılan ve Batı’nın karşısında alternatif bir piyon haline gelen birlik, aslında her bir üye ülkede farklı oyunların oynandığını göstermekte. Rusya, Hindistan ve Çin’in el ele tutuşturduğu bu yapıya, Brezilya, Güney Afrika, Mısır, Etiyopya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin eklenmesiyle sonuç, tam bir küresel ekonomik şark kurnazlığına dönüşüyor. Ancak bir grup liderin birbirine sarılırken, gerçek sorunların ne kadar uzağında olduğu oldukça trajikomik.

Özetle, Kazan’daki BRICS zirvesi, etkili bir uluslararası iş birliği vaadinden daha çok, bir grup liderin birbirlerini destekleyişinin ve absürt söylemlerinin bolca sergilendiği bir tiyatro sahnesi olarak tarihe geçecek. Elbette ki sahne arkasındaki oyuncular, tüm bu abartılı gösterilerin altında yatan sorunları çözmekten çok, birbirlerini destekleyerek kendi oyunlarına devam etme gayretinde olacaklar. Tuvale bile sığmayan bu manzarada, büyüyen sorunlar bütününe bakınca, geçmişten ders almak yerine yine kendi çıkarlarını kollamaya devam edenler, bu boyutta iş birliğinden ne derece faydalanıyor, tartışmaya açık bir konu.